Aktualności
„Ludzie ludziom zgotowali ten los” – odsłonięcie pomnika w Gwiździnach
- 17-05-2022
- drukuj
W systemie obozów koncentracyjnych stworzonym przez III Rzeszę nie mniej ważną funkcję od powszechnie znanych obozów macierzystych pełniła rozbudowana sieć tysięcy podobozów. Filie obozów koncentracyjnych powstały głównie w okresie niewydolności niemieckiej gospodarki spowodowanej przedłużającą się wojną i koniecznością masowego wykorzystania więźniów do pracy. Specjalnymi rozkazami utworzono podobozy KL Stutthof - komanda zewnętrzne. Jeden z nich powstał w Gwiździnach (Quesendorf).
10 maja 2022 roku, w Gwiździnach odbyło się uroczyste odsłonięcie pomnika poświęconego pamięci ok 500 kobiet żydowskiego pochodzenia, wykorzystywanych w latach 1944-1945 do niewolniczej pracy, zakwaterowanych w podobozie Quesendorf. Więcej o historii obozu i więźniarek – link:http://https://gminanml.pl/PL/3333/1613/Historia_obozu_w_Gwizdzinach/k/
Pomnik znajduje się przy drodze łączącej Gwiździny z Krzemieniewem (w tej wsi również znajdował się podobóz KL Stutthof, który upamiętnia stojący tam bliźniaczy pomnik).
Po wojnie obóz w Gwiździnach został zdemontowany i dziś nie ma już po nim żadnego śladu. Pamięć o tragedii żydowskich kobiet z Baukomando Quessendorf pewnie zostałaby skutecznie zatarta, gdyby nie inicjatywa trwałego upamiętnienia tego miejsca. Pomysłodawcą i głównym wykonawcą tej inicjatywy jest znany w regionie działacz społeczny – Pan Marek Połomski. Zadanie to udało się zrealizować dzięki współpracy wielu osób: fundatora głazu, właścicieli gruntu, na którym pomnik został postawiony, wykonawcy tablicy pamiątkowej, a także naszemu samorządowi, który sfinansował przygotowanie terenu i ułożenie kostki betonowej wokół pomnika.
W uroczystości wzięli udział m.in.: Senator RP Bogusława Orzechowska, Starosta Powiatu Nowomiejskiego Andrzej Ochlak, Kierownik Działu Dokumentacyjnego Muzeum Stutthof Danuta Drywa, przedstawiciele organizacji społecznych działających w Gwiździnach, ksiądz proboszcz Józef Cierkowski, a także Dyrekcja i uczniowie Szkoły Podstawowej im. Ks. Kazimierza Wróblewskiego, na ręce których wójt Tomasz Waruszewski przekazał akt powierzenia opieki nad pomnikiem.
„Dziękuję Państwu za to, że jesteście tu z nami. Tej strasznej woli hitlerowskich oprawców przeciwstawia się dziś nasza siła pamięci. Ta pamięć ma też swój wyraz poprzez ten kamień. Teraz, przemierzając tę drogę możemy przystanąć i zadumać się nad losem tych kobiet. Są one świadectwem tego, że można zostać zamordowanym jedynie z powodu przynależności do określonej narodowości, rasy, wyznania religijnego, albo z powodu przekonań. Pamiętajmy, że zanim dojdzie do wojny i masowych mordów mamy pewien proces który zaczyna się od mowy nienawiści i eskaluje poprzez pogardę, nacjonalizm, dyskryminację rasową czy religijną.” – powiedział podczas swojego wystąpienia Wójt Gminy Nowe Miasto Lubawskie.
Elementy dodatkowe powiązane z tym akapitem w informacji
7Galeria zdjęć: Uroczystość odsłonięcia pomnika w Gwiździnach
-
Dwóch mężczyzn i kobieta trzymają w dłoniach biało-czerwoną szarfę okalającą głaz. Po bokach trzyosobowe delegacje ze sztandarami: druhowie OSP i uczniowie szkoły.
-
Na zdjęciu 9 osób, na twarzach wyraz skupienia.
-
Troje uczniów, chłopców, obok nich ubrana w czerwoną marynarkę kobieta.
