31 marca 2025 r. został uruchomiony nabór wniosków w nowej odsłonie programu Czyste Powietrze. Dzięki reformie programu ukierunkowano pomoc na osoby szczególnie narażone na ubóstwo energetyczne, uszczelniono zasady dofinansowań, wzmocniono rolę gmin przez powierzenie im roli operatorów.
Sprawdź czy program jest dla Ciebie
- Program skierowany jest do osób fizycznych, które są właścicielami lub współwłaścicielami domu jednorodzinnego lub wydzielonego w nim lokalu mieszkalnego posiadających wyodrębnioną księgę wieczystą.
- Minimalny okres własności wynosi 3 lata przed złożeniem wniosku o dofinansowanie (nie dotyczy sytuacji spadkowych)
- Dotacja jest przeznaczona dla budynków, które uzyskały pozwolenie na budowę do 31.12.2020 r.
- Progi dochodowe (zaświadczenie z OPS/ ostatnio złożony PIT)
Dofinansowanie dostępne jest dla osób fizycznych spełniających określone kryteria dochodowe.
Najwyższe dofinansowanie – do 100% kosztów kwalifikowanych netto (podatek od towarów i usług-VAT jest kosztem niekwalifikowanym) – obowiązuje przy średnim miesięcznym dochodzie do 1 300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub do 1 800 zł w gospodarstwie domowym jednoosobowym oraz dla tych, którzy mają ustalone prawo do jednej z czterech form zasiłku określonych w programie (tj. zasiłku stałego, okresowego, rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego). Roczny przychód z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę lub małżonka wnioskodawcy działalności gospodarczej może wynosić maksymalnie dwunastokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Do momentu zakończenia niezbędnej procedury przystąpienia przez Gminę Nowe Miasto Lubawskie do roli operatora - obsługą wniosków w sprawie najwyższego poziomu dofinansowania oraz prefinansowania, na dzień dzisiejszy zajmuje się Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie.
Dofinansowanie w najwyższym progu przewidziano tylko dla osób zagrożonych ubóstwem energetycznym, czyli dla właścicieli budynków lub lokali, w których zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania wynosi powyżej 140 kWh/m2 rocznie.
- Podwyższona dotacja – do 70% kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT) – obowiązuje przy miesięcznym dochodzie do 2 250 zł na osobę lub 3 150 zł w gospodarstwach jednoosobowych. Roczny przychód z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę lub małżonka wnioskodawcy działalności gospodarczej może wynosić maksymalnie czterdziestokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.
- Podstawowa dotacja – dotacja do 40% kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT) – jest dla tych, których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł.
- Dofinansowanie nie przysługuje:
• jeśli budynek/lokal mieszkalny jest wykorzystywany sezonowo lub jest budynkiem gospodarczym;
• jeśli wnioskodawca sprzedał nieruchomość przed zakończeniem wypłat dotacji;
• jeśli wnioskodawca jest beneficjentem programu w związku z realizacją przedsięwzięcia w innym budynku/lokalu mieszkalnym na podstawie wniosku o dofinansowanie złożonego w naborze od 22.04.2024 r.
• jeśli powierzchnia wykorzystywana na działalność gospodarczą przekracza 30% całkowitej powierzchni budynku;
• dla budynków/lokali mieszkalnych, na budowę których po 31.12.2020 r. został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego lub zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych w przypadku, gdy nie jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę.
Co nowego w programie?
- potwierdzenie standardu energetycznego przed i po inwestycji (przed rozpoczęciem inwestycji należy wykonać obowiązkowy audyt energetyczny wraz z dokumentem podsumowującym audyt, a po jej zakończeniu – świadectwo charakterystyki energetycznej). Oba dokumenty muszą być podpisane przez osobę wpisaną do rejestru osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej (wykaz Ministerstwa Rozwoju i Technologii na stronie: http://rejestrcheb.mrit.gov.pl/rejestr-uprawnionych), powinny być poprzedzone wizytą w domu. Na audyt i świadectwo można dostać dotację z programu Czyste Powietrze – łącznie do 1 600 zł;
- najwyższe dofinansowanie uzależnione od kryterium dochodowego i standardu energetycznego budynku (zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania musi wynosić powyżej 140 kWh/m2 rocznie)
- wyższe progi dochodowe uprawniające do podwyższonego i najwyższego dofinansowania
- bezpłatna pomoc operatora - dla osób przy najwyższym poziomie dofinansowania oraz dotacji z prefinansowaniem w podwyższonym bądź najwyższym poziomie dofinansowania. W przypadku poziomu podwyższonego bez prefinansowania będzie to opcja do wyboru.
Obecnie Gmina Nowe Miasto Lubawskie jest w trakcie niezbędnej procedury przystąpienia do programu jako gminny operator. Do czasu przystąpienia przez Gminę do tej roli, osoby chcące złożyć wniosek o dofinansowanie, kwalifikujące się do najwyższego poziomu dofinansowania lub dotacji z prefinansowaniem w podwyższonym bądź najwyższym poziomie, będą obsługiwane przez WFOŚiGW w Olsztynie.
- racjonalizacja wydatków – maksymalne kwoty dotacji w poszczególnych rodzajach kosztów kwalifikowanych, w tym limity dotacji jednostkowych na m2 powierzchni dla ocieplenia przegród, stolarki okiennej i drzwiowej oraz bram garażowych (załącznik nr 2 do Programu)
- beneficjentem można być tylko raz – na jeden budynek lub lokal mieszkalny można dostać jedno dofinansowanie. Dotacja jest wypłacana przez WFOŚiGW w całości lub w maksymalnie trzech częściach.
- maksymalny czas realizacji przedsięwzięcia – dla dotacji oraz dotacji z prefinansowaniem: do 24 miesięcy od daty złożenia wniosku.
- brak dofinansowania na kotły gazowe – kotły gazowe nie są kosztem kwalifikowanym w nowej wersji programu. Dla osób, które dokonały takiej inwestycji w 2024 r. i nie zdążyły złożyć wniosku przewidziano odrębny nabór.
- okres przejściowy – Od 31.03.2025 r. przez cztery miesiące można uzyskać dotację na koszty kwalifikowane poniesione od 28.05.2024 r., przy czym wnioski te muszą być zgodne z nowym programem (przewidziano kilka odstępstw od nowych zasad).
Dofinansowanie można otrzymać na wymianę źródła ciepła oraz termomodernizację, w tym: wymianę kopciucha, czyli nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe na nowy efektywny i ekologiczne źródło ciepła, modernizację instalacji grzewczej, ocieplenie budynku, wymianę okien i drzwi, zakup rekuperacji, czyli wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, audyt energetyczny, świadectwo charakterystyki energetycznej. Katalog kosztów kwalifikowanych znajduje się w załączniku nr 2 do programu.
Beneficjenci programu Czyste Powietrze mogą skorzystać z listy ZUM, która pomaga w wyborze urządzeń i materiałów kwalifikujących się do dofinansowania. Lista ZUM jest obowiązkowa w przypadku wyboru: pomp ciepła, kotłów zgazowujących drewno oraz kotłów na pellet.
Możliwe jest prefinansowanie (zaliczka) do 35% kosztów, które można otrzymać w przypadku najwyższego i podwyższonego poziomu dofinansowania. W takim przypadku beneficjent przedkłada umowy z wykonawcami (max. 3) na realizację inwestycji, a zaliczka jest wypłacana na konto wykonawcy. Przy tej formie jest obowiązkowe wsparcie operatora.
Wykonawca musi działać na rynku usług budowlanych, remontowych lub montażowych przez co najmniej 1 rok, co znajduje potwierdzenie w danych zawartych w publicznym rejestrze przedsiębiorców lub posiadać doświadczenie w realizacji co najmniej piętnastu inwestycji dla Beneficjentów w Programie Priorytetowym „Czyste Powietrze”.
Zakres inwestycji musi być zgodny z audytem energetycznym i potwierdzony fakturami.
Po zakończeniu prac, obowiązkowo beneficjent musi wykonać świadectwo charakterystyki energetycznej, potwierdzające zmniejszenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania.
Dopuszcza się pozostawienie kominków wykorzystywanych na cele rekreacyjne, ale pod warunkiem, że spełniają wymagania ekoprojektu oraz nie są głównym źródłem ogrzewania.
Wnioski są składane elektronicznie za pomocą Generatora Wniosków o Dofinansowanie (GWD).
Szczegółowe informacje o programie są dostępne na stronie: http://czystepowietrze.gov.pl/
Zachęcamy do zapoznania się z Podręcznikiem Nowego Programu Czyste Powietrze obowiązującego od 31 marca 2025 r.
