Budżet Państwa

 "Prace konserwatorskie pomnika upamiętniającego ofiary totalitaryzmów w Nawrze wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną".

            Przyznana wysokość dofinansowania to 150 tys. zł ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wnioskodawcą i beneficjentem pozyskanych środków jest Gmina Nowe Miasto Lubawskie, jednakże partnerem w realizacji zadania na podstawie zawartego porozumienia o współpracy jest Gmina Miejska Nowe Miasto Lubawskie. Gmina Miejska pokryje połowę kosztów zadania nieobjętych dotacją Ministra.

            Przedmiotem zadania jest wykonanie prac konserwatorskich pomnika upamiętniającego ofiary totalitaryzmów: hitlerowskiego, stalinowskiego, w tym Żołnierzy Wyklętych. Pierwszy wniosek o dofinansowanie zakładał prócz renowacji pomnika zagospodarowanie i oświetlenie terenu, a wartość wnioskowanego dofinansowania wynosiła 300 tys. zł. Wniosek ten nie znalazł się jednak na liście zadań, które otrzymały wsparcie.  Gmina Nowe Miasto Lubawskie w rezultacie złożenia odwołania do wyniku konkursu na „Miejsca pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju" na realizację przedmiotowego zadania otrzymała dofinansowanie do ww. zadania w kwocie 150 tys. zł.

             Pomnik znajduje się w miejscowości Nawra w Gminie Nowe Miasto Lubawskie i jest najważniejszym obiektem w Powiecie Nowomiejskim oddającym cześć Polakom, którzy poświęcili własne życie za wolność Ojczyzny. Jest to miejsce zbiorowej pamięci znane wszystkim mieszkańcom Nowego Miasta Lubawskiego i okolic. Położenie pomnika w Nawrze jest wyjątkowe. Lokalizacja obiektu to wzgórze na terytorium Gminy Wiejskiej Nowe Miasto Lubawskie, ale widoczne z dużej części miasta Nowe Miasto Lubawskie. Oświetlenie pomnika zaplanowane w ramach wniosku o dofinansowanie nada temu miejscu absolutnie wyjątkowy i doniosły charakter i spowoduje bardziej trwałą obecność w świadomości mieszkańców miasta, gminy i okolic.

            Pomnik "Ściana Śmierci" w Nawrze odsłonięty został 13 maja 1962 roku. Powstał ku uczczeniu ofiar zbrodni hitlerowskich, został ufundowany ze składek społeczności powiatu nowomiejskiego. W roku 2012 zdewastowano stojącą na postumencie bryłę będącą graniastosłupem o podstawie trójkąta z pamiątkowym napisem: „Ofiarom hitleryzmu-społeczeństwo powiatu nowomiejskiego. 13 maja 1962". Latem 2012 pomnik poddano doraźnej naprawie przy wsparciu lokalnej społeczności, największe ubytki zostały uzupełnione szczelną i mocną zaprawą cementową, zaś akty wandalizmu pokryto szarą farbą emulsyjną.

            Dnia 8 października zawarto umowę z wykonawcą zadania. Wartość umowy to 218 755,50 zł z terminem wykonania do 17.12.2021 r.  W najbliższym czasie planuje się ogłoszenie przetargu na pozostały zaplanowany zakres prac:
- rozbiórkę istniejącego murku z tabliczkami imiennymi - montaż nowych tablic, na których umieszczone zostaną dane poległych,
- zagospodarowanie terenu wokół pomnika poprzez wykonanie nowych terenów zielonych, miejsc postojowych, ławek, koszy na śmieci,
- wykonanie oświetlenia terenu i pomnika,
- wykonanie systemu monitoringu wizyjnego w celu zabezpieczenia pomnika i placu przed aktami wandalizmu.